Ads Area

राजस्थान के प्रमुख दर्रे (Major Passes of Rajasthan)

राजस्थान के प्रमुख दर्रे (Major Passes of Rajasthan) या अरावली के प्रमुख दर्रे (Main Passed of Aravalli)-

    • पर्वतों के मध्य नीचा एवं तंग (संकरा) रास्ता नाल या दर्रा कहलाता है।
    • दर्रा या नाल पर्वतों के दो ओर के स्थानों को जोड़ता है।
    • राजस्थान में सर्वाधिक नाल या दर्रे दक्षिणी अरावली में स्थित है।
    • अरावली में सर्वाधिक दर्रे या नाल राजसमंद जिले में स्थित है।
    • जिले के अनुसार राजस्थान में सर्वाधिक नाल या दर्रे राजसमंद जिले में स्थित है।
    • दर्रों को नाल भी कहा जाता है।


    राजस्थान के प्रमुख दर्रे (Main Passes of Rajasthan) या अरावली के प्रमुख दर्रे (Main Passed of Aravalli)-

    • 1. ढेबर नाल (Dhebar Naal)
    • 2. फूलवारी नाल (Phulwari Naal)
    • 3. हाथी गुड़ा नाल (Hathi Guda Naal)
    • 4. पगल्या नाल (Pagllya Naal)
    • 5. देसूरी नाल (Desuri Naal)
    • 6. बर नाल (Barr Naal)
    • 7. केवड़ा नाल (Kevda Naal)
    • 8. हाथी नाल (Hathi Naal)
    • 9. कमली घाट (Kamali Ghat) या खामली घाट (Khamli Ghat)
    • 10. गोरम घाट (Goram Ghat)
    • 11. परवारिया नाल (Parvariya Naal)
    • 12. सुरा नाल (Sura Naal)


    1. ढेबर नाल (Dhebar Naal)-

    • स्थित (Located)- ढेबर नाल दक्षिणी अरावली में उदयपुर जिले में स्थित है।
    • ढेबर नाल गोमती नदी के लिए प्रसिद्ध है।
    • ढेबर नाल में जयसमंद झील स्थित है। इसी कारण जयसमंद झील को ढेबर झील भी कहा जाता है।


    2. फूलवारी नाल (Phulwari Naal)-

    • स्थित (Located)- फूलवारी नाल दक्षिणी अरावली में उदयपुर जिले की केटड़ा तहसील में स्थित है।

    • फूलवारी की नाल सोम (Som River), मानसी (Mansi River) एवं वाकल नदियों (Wakal River) के लिए प्रसिद्ध है।


    3. हाथी गुड़ा नाल (Hathi Guda Naal)-

    • स्थित (Located)- हाथी गुड़ा नाल दक्षिणी अरावली में राजसमंद जिले में स्थित है।

    • हाथी गुड़ानाल राजसमंद, उदयपुर (गोगुंदा) एवं सिरोही को जोड़ती है।


    4. पगल्या नाल (Pagllya Naal)-

    • स्थित (Located)- पगल्या नाल दक्षिणी अरावली में राजसमंद जिले में स्थित है।

    • पगल्या नाल मेवाड़ (राजसमंद) व मारवाड़ (पाली) को जोड़ती है।


    5. देसूरी नाल (Desuri Naal)-

    • स्थित (Located)- देसूरी नाल दक्षिणी अरावली में पाली जिले में स्थित है।

    • देसूरी नाल पाली एवं चारभुजा नाथ मंदिर (राजसमंद) को जोड़ती है।


    6. बर नाल (Barr Naal)-

    • स्थित (Located)- बर नाल पाली जिले में स्थित है।
    • बर नाल मारवाड़ (जोधपुर व पाली) को मेरवाड़ा (ब्यावर, अजमेर) से जोड़ती है।
    • विशेष- RPSC के अनुसार बर नाल मध्य अरावली में स्थित है।


    7. केवड़ा नाल (Kevda Naal)-

    • स्थित (Located)- केवड़ा नाल दक्षिणी अरावली में उदयपुर जिले में स्थित है।


    8. हाथी नाल (Hathi Naal)-

    • स्थित (Located)- हाथी नाल दक्षिणी अरावली में उदयपुर जिले में स्थित है।


    9. कमली घाट (Kamali Ghat) या खामली घाट (Khamli Ghat)-

    • कमली घाट को ही खामली घाट कहा जाता है।
    • कमली घाट एक दर्रा या नाल है।
    • स्थित (Located)- कमली घाट दर्रा या नाल दक्षिणी अरावली में राजसमंद जिले में स्थित है।


    10. गोरम घाट (Goram Ghat)-

    • गोरम घाट एक दर्रा या नाल है।

    • स्थित (Located)- गोरम घाट दक्षिणी अरावली में राजसमंद जिले में स्थित है।


    11. परवारिया नाल (Parvariya Naal)-

    • स्थित (Located)- परवारिया नाल मध्य अरावली में ब्यावर (अजमेर) में स्थित है।


    12. सुरा नाल (Sura Naal)-

    • स्थित (Located)- सुरा नाल मध्य अरावली में ब्यावर (अजमेर) में स्थित है।

    Post a Comment

    0 Comments

    Top Post Ad

    Below Post Ad